مقایسه بازسازی، بهسازی و نوسازی

همه ما در باب احساسی که به منزل در حال سکونتمان داریم در دو گروه متفاوت قرار خواهیم گرفت. برخی از ما از تصویر قدیمی و تکراری دکوراسیون داخلی یک خانه وابسته به سال‌های مدید زندگی، یا فرسودگی‌های بخش‌های مختلف که با آسیب‌های متعددی سر باز می‌کنند و موجب رنجش خاطر ما شده‌اند،خسته شده‌ایم و می‌خواهیم اینبار چشممان را به سوی فضای جدید باز کنیم که علاوه بر زیبایی درآن خبری از خرابی‌های گاه و بیگاه نباشد. اما شرایط اقتصادیمان اجازه نمی‌دهد تا به منزلی نو نقل مکان کنیم. از طرف دیگر برخی از افراد مایلند که تحت هر شرایطی که شده با چنگ و دندان خانه خاطرات و روزهای شیرین و محله‌ای که سال‌های بسیاری است در آن زندگی می‌کنند را حفظ کنند؛ اما فرسودگی بخش های متعدد خانه که هر روز بیش از پیش سلامت ساختمان را به مخاطره می‌اندازد، آن‌ها را به ستوه آورده است. اینجاست که با توجه به صرفه اقتصادی اما همراه با تغییراتی شگفت‌آور از هر بعدی؛ تنها با دست گذاشتن بر روی پروسه بازسازی، بهسازی یا نوسازی هر دو گروه به هدفشان دست خواهند یافت.

تفاوت بازسازی_بهسازی و نوسازی

در قسمت مقدمه به ۳ روش بازسازی، بهسازی و نوسازی به عنوان تنها راه‌حل‌ها؛ اما موثر و شگفت آور در مقابل چالش فرسودگی و یا تکراری و قدیمی شدن سبک فضای داخلی و خارجی ساختمان اشاره نمودیم. اما شاید با مواجه شدن با این سه اسم دچار ابهام شده و سردرگم شده باشید. یا اینکه هر ۳ را در یک حیطه از لحاظ معنایی و نوع کارآیی قرار داده باشید. در ادامه به معرفی و ارائه تعریف مجزا برای هر یک از این موارد شما را متوجه تفاوت حاکم بر این موارد خواهیم کرد:

بهسازی

تعریف اختصاصی ما در قالب کلیت در رابطه با بهسازی  معنای ممانعت یا پیشگیری از هرگونه خرابی را قبل از زلزله و تخریب شامل خواهد شد. البته که در هر حوزه‌ای پیشگیری بهتر از اندیشیدن چاره بعد از به بار آمدن خسارت یا هر مشکلی تلقی خواهد شد‌. به همین سبب انجام پروسه بهسازی با هدف افزایش سلامت و استحکام ساختمان و نیز امنیت بخشیدن کافی به سازه پیش از وقوع زلزله و تخریب‌های وسیع و به بار آمدن خسارت‌های غیرقابل جبران؛ عملی معقول و البته بصرفه‌تر از لحاظ اقتصادی محسوب می‌گردد‌، و از همه این موارد مهمتر اینکه اعضای خانواده از لحاظ جانی در شرایط امنی قرار خواهند گرفت.

زمانی که از انجام فعالیت بازسازی سخن به میان می‌آید؛ در حال بهره بردن از امکانات بالقوه و بالفعل موجود به جهت تقویت جنبه های مثبت و تضعیف جنبه های منفی خواهیم بود.

در تعریفی کلی‌تر می‌توانیم بگوییم؛ بهسازی سلسله اقداماتی را شامل می‌گردند که با هدف بهبود کالبد، که در نتیجه فرسایش فعالیت به وقوع پیوسته است، در کوتاه ‌ترین زمان صورت می پذیرد. در واقع باید بگوییم بهسازی زمانی صورت خواهد گرفت که فرسودگی نسبی فضا از بعد عملکردی حادث گردد که موارد زیر را شامل خواهد شد، که عبارت هستند از:

• حفاظت
• جلوگیری و ضمانت
• استحکام بخشی
• بهبود و سازماندهی

نوسازی

نوسازی همانطور که از نامش بر‌می‌آید به معنای نو کردن است. در این روند بافت قدیمی حاکم در فضای یک ساختمان جای خود را به سبک‌های نوتر و بدون حضور آسیب‌ها و فرسودگی‌ها خواهند داد.

نوسازی زمانی بکار خواهد آمد که فضای شهری، مجموعه و یا بنا مدنظر از کارکردی مناسب و معاصر برخوردار بوده اما به سبب فرسودگی هر کدام از اجزا؛ بازدهی و کارآیی فضا به حداقل رسیده است. اقداماتی که در پروسه نوسازی برای به وقوع پیوستن یک هدف واحد به وقوع می‌پیوندند عبارتند از:

• تجدید حیات – انطباق
• به روز کردن – تبدیل
• دگرگونی – حفاظت – احیاء – تعمیر

بازسازی

پروسه بازسازی را نمیتوان به قسمت ویژه‌ای از ساختمان اختصاص داد چرا که علاوه بر کارآیی در فضای داخلی، بعد خارجی ساختمان همچون نما را نیز تحت پوشش قرار می‌دهد. اما باید انتظار روبرویی با هزینه بیشتری را نسبت به تغییر و بازسازی نسبت به دکوراسیون داخلی داشته باشیم. زمانی می‌توانیم بگوییم که وقت فرآیند بازسازی رسیده است که سازه حدود ۱۰ سال از عمر خود را پشت سر گذاشته باشد. و فرسودگی‌ها و وجود سبک قدیمی در حال احاطه بر فضا می‌باشند. به جرات می‌توانیم بگوییم که در پروسه بازسازی شما حیاتی تازه به فضا بخشیده‌اید‌. چراکه علاوه بر رفع آسیب‌های ایجاد شده در هر قسمت از زیباسازی فضا به واسطه سبک‌های بروزتر و مطابق به نوع علاقه و سلایقتان چیزی کم نگذاشته‌اید. فرآیند بازسازی به طور معمول همراه با اقدامات زیر تعریف خواهند شد:

• تخریب
• پاکسازی
• آوار برداری
• دوباره سازی

بازسازی را انتخاب نماییم یا نوسازی؟

حال که به معنا لغوی هریک از این مفاهیم و زمان درست به کار گرفتنشان مسلط شدیم. بازهم ممکن است از انتخاب بجای نوسازی یا بازسازی دچار چالش و بحران گردیم. برای اینکه اطمینان حاصل نماییم که کدام‌ یک از روش‌های بازسازی یا نوسازی فضای مدنظر ما که عموما منزل محل سکونت ماست، بهتر است؛ می‌توانیم از راه‌های دیگری نیز وارد شویم:

• میزان بودجه:

این مسئله که چه میزان بودجه‌ای را در نظر گرفته‌اید بسیار حائز اهمیت است. یک بازسازی تکامل یافته عموما میان هفت تا ده درصد ارزش یک ساختمان، هزینه‌بر است. پس اگر بودجه برآورده شده با میزان بودجه در دسترس شما همخوانی ندارد؛ بهتر است به سراغ اجرای ترمیم ساده یا نوسازی بروید.

• میزان و نوع انتظارات شما از تغییر:

اگر هدفتان تغییر کلی و یا قسمتی از ساختمان است در قالب تغییر کاربری است. مطمئنا بازسازی تنها گزینه پیش روی شما خواهد بود؛ اما در حالیکه میزان سطح انتظارمان برای مرمت، پیاده‌سازی سبکی نوتر و مدرن‌تر است مطمئنا، بهترین روند اجرایی نوسازی خواهد بود.

• مشورت با کارشناسان مربوطه:

طبیعتا هر یک از افراد وابسته به مهارت و تخصص مرتبط در حال فعالیت در یک حیطه شغلی مربوطه است. بازسازی یا نوسازی نیز کار هرکسی نیست، بلکه باید با تکیه بر دریافت مشاوره از نیروی‌های متخصص و کارشناسان متخصص در این زمینه همچون شرکت‌های معماری و دکوراسیون داخلی، استفاده کرد و بعد تصمیم قطعی گرفته شود.